|
Herkenbaar aan deze unieke combinatie van kenmerken
- de blauwpaarse, donker geaderde lipbloemen in de bladoksels aan het einde van de stengels én
- de spatelvormige bladeren met golvende of gave rand
|
Algemeen
Kruipend zenegroen is een overblijvende plant van 5 tot 40 cm hoog. Ze groeit op natte tot matig vochtige, matig voedselrijke grond in loofbossen, beekdalgraslanden, op lemige heide en in laag duingrasland. Ze wordt ook aangeboden als tuinplant.
Ze heeft bebladerde, bovengrondse uitlopers, die wortelen op de knopen en ze vormt daar nieuwe planten; ze groeit in groepen en kan op grazige plaatsen uitgestrekte bestanden vormen.
|
Ze is algemeen in het oosten, midden en zuiden van het land en in de duingebieden, elders zeldzaam tot zeer zeldzaam.
Bloem
Kruipend zenegroen bloeit vanaf april tot en met juni. De bloeiwijze is een schijnaar en bestaat uit 3 tot 10 schijnkransen, die op hun beurt weer uit 6 tot 10 bloemen bestaan.
De bloemen zijn blauwpaars (zelden roze of wit) en hebben donkere aders. De bovenlip is gereduceerd tot twee puntige slipjes. De onderlip bestaat uit 2 kleine zijlobben en een grotere, uitgerande middenlob.
Blad en stengel
De stengels zijn bovenin afwisselend aan twee zijden zacht behaard, soms rondom. Het onderste gedeelte van de stengel is (vrijwel) kaal.
De onderste bladeren zijn spatelvormig en gesteeld. Ze vormen een rozet. De stengelbladeren zijn ovaal tot omgekeerd eirond en worden naar boven toe steeds kleiner; de bovenste zijn kleiner dan de bloem en ze zijn vaak donker paarsrood verkleurd.
Toepassing
Vroeger werd kruipend zenegroen gebruikt in de homepathie als middel tegen reuma en ontstekingen in de mond.
Vergelijkbare soort is hondsdraf.
hondsdraf
- paarse bloemen, onderlip donker gevlekt
- normale bovenlip
- schijnkransen langs het opgerichte deel van de stengel
- rond of niervormig, gekartelde blad met hartvormige voet
|
kruipend zenegroen
- blauwe, geaderde bloemen
-
gereduceerde bovenlip
- aarvormige, vrij compacte, eindelingse bloeiwijze
- ovaal of omgekeerd eirond blad, gave of licht golvende rand
|
Naast kruipend zenegroen komt in Nederland ook het uiterst zeldzame piramidezenegroen voor. Deze soort heeft geen uitlopers en de bloeiwijze is een dichte (later wat losser wordende), piramidevormige schijnaar.
De bovenste bladeren zijn groter dan de bloemen.
|
|
Algemeen
- lipbloemenfamilie (Lamiaceae)
- overblijvend
- algemeen tot zeer zeldzaam
- 5 tot 40 cm
-
verspreiding
Bloem
- blauwpaars, zelden roze of wit
- vanaf april t/m juni
- schijnkrans
- lipbloem
- 10 tot 17 mm
- 5 kroonbladen, vergroeid
- 5 behaarde kelkbladen, vergroeid
- 4 meeldraden
- 1 stijl
Blad
- enkelvoudig
- top stomp
- rand gaaf of zwak golvend
- veernervig
- onderste :
- rozet
- spatelvormig
- voet wigvormig
- bovenste :
- kruisgewijs tegenoverstaand
- ovaal of omgekeerd eirond
- voet wigvormig
Stengel
- liggend en opstijgend
- behaard
- vierkant
|
Bewerkte botanische illustratie van kruipend zenegroen (Ajuga reptans).
|
|