|
Herkenbaar aan deze unieke combinatie van kenmerken
- de forse, gele, aangenaam geurende vlinderbloemen
- aan een groenblijvende stuik zonder bladeren
- wel met groene, diep gegroefde bladdoorns
|
Algemeen
Gaspeldoorn is een struik van maximaal 2 meter hoog, die groeit op min of meer droge, matig voedselarme grond op heiden, spoordijken, taluds van snelwegen, in bermen en de binnenduinen en aan bosranden.
Ze is vrij zeldzaam in Zuid-Groningen, Drenthe, Overijssel, Gelderland (nagenoeg ontbrekend in het zuidoostelijke deel), Utrecht en Noord-Brabant en Limburg, zeer zeldzaam in de duingebieden en Zuid-Limburg.
|
Bloem
Gaspeldoorn bloeit vanaf maart tot en met mei, in zachte winters soms al in december. De gele, aangenaam geurende, alleenstaande vlinderbloemen hebben 2 opvallend grote, behaarde, gele kelkbladen. De bloemstelen zijn ook behaard.
De bloemen staan in de oksels van de bladdoorns.
Ze hebben 5 kroonbladen, waarvan de bovenste de vlag wordt genoemd, de twee zijdelingse heten zwaarden en tussen de zwaarden zit de kiel, die gevormd wordt door twee kroonbladen die aan de rand met elkaar vergroeid zijn.
Blad en stengel
Normale bladeren zitten alleen aan kiemplanten en aan beschadigde delen van de struik. Voor de rest zijn de bladeren omgevormd tot stijve, groene bladdoorns van 1,5 tot 2,5 cm lang met een scherpe lichtbruine stekelpunt.
Bijzonderheden
Gaspeldoorn is een ideale struik voor vogeltjes om in te broeden en vormt een goede schuilplaats voor kleine dieren. Het is een struik die niet erg vorstbestendig is.
In strenge winters kunnen er flink wat doodgaan. Met de huidige zachte winters gaat het een stuk beter en bloeit de struik bijna het hele jaar door.
Vergelijkbare soort
Gaspeldoorn is vergelijkbaar met brem. Het grootste verschil tussen die twee is dat brem geen doorns heeft en gaspeldoorn wel.
Stekelbrem en Duitse brem hebben ook doorns, maar zijn over het algemeen een stuk lager, komen veel minder voor én hebben wel gewone bladeren. |
|
Algemeen
- vlinderbloemenfamilie (Linaceae)
- overblijvend
- vrij tot zeer zeldzaam
- 0,6 tot 2 meter
-
verspreiding
Bloem
- dooiergeel
- vanaf (dec) maart t/m mei
- vlinderbloem
- lengte 1,5 tot 2 cm
- 5 kroonbladen, vergroeid
- 2 kelkbladen
- 10 meeldraden
- 1 stijl
Blad
- verspreid
- enkelvoudig
- priemvormig
- lichtbruine stekelpunt
Stengel
- rechtop
- jonge twijgen behaard
- geribd
|
Bewerkte botanische illustratie van gaspeldoorn (Ulex europaeus).
|
|